Heweliusz na orbicie

Heweliusz

19 sierpnia 2014 r. około godz. 15:15 za pomocą chińskiej rakiety nośnej Long March 4B wystrzelony został drugi polski nanosatelita z serii BRITE, Heweliusz. Po kilkunastu minutach od startu Heweliusz odłączył się od rakiety nośnej. Odłączenie nastapiło za pomocą skonstruowanego przez inżynierów z Centrum Badań Kosmicznych PAN w Warszawie wyrzutnika Dragon. Tym samym dołączył on do czterech umieszczonych wcześniej na orbicie bliźniaczych satelitów z serii BRITE, które razem tworzyć będą tzw. Konstelację BRITE.

W projekcie BRITE (BRIght Target Explorer) bierą udział trzy państwa: Kanada, Austria i Polska. Konstelacja BRITE składa się obecnie z pięciu satelitów: dwóch polskich, Heweliusza i Lema (wystrzelonego w listopadzie ubiegłego roku), dwóch austriackich i jednego kanadyjskiego. Zbudowany drugi kanadyjski satelita BRITE został wprawdzie wystrzelony, ale nie nawiązano z nim kontaktu na orbicie. Najprawdopodobniej nie zdołał odłączyć się od rakiety nośnej.

Konstelacja BRITE będzie obserwować najjaśniejsze gwiazdy na niebie w dwu pasmach fotometrycznych wykonując dla nich precyzyjne obserwacje. Głównym celem badań BRITE-ów są gwiazdy zmienne pulsujące. Analiza sejsmiczna tych gwiazd pomoże w wyjaśnianiu bardzo ważnych problemów związanych z ich budową wewnętrzną i ewolucją.

Heweliusz różni się nieco od pozostałych satelitów serii BRITE. Inna jest m.in. optyka teleskopu, wstawiona jest osłona przeciwpromienna, która powinna zmniejszyć degradację detektora z czasem, a ponadto umieszczonych jest na jego pokładzie kilka drobnych eksperymentów zaprojektowanych przez konstruktorów z CBK. Nawiązano już kontakt z satelitą, wszystkie układy pracują prawidłowo.

Pierwsze dane z satelitów BRITE znajdują się już w opracowaniu. Naukowcy z Instytutu Astronomicznego UWr z niecierpliwością na nie czekali, gdyż wraz z badaczami z Centrum Astronomicznego im. M. Kopernika w Warszawie stanowią polskie zaplecze naukowe projektu.  Będą więc jednymi z pierwszych, którzy wykorzystają dane z BRITE-ów w swoich badaniach.

Więcej informacji o BRITE-ach można znaleźć na polskiej stronie projektu: http://www.brite-pl.pl.

Rosetty spotkanie z kometą

Kometa C-G, zdjęcie z Rosetty

Po dziesięciu latach podróży w przestrzeni międzyplanetarnej, sonda Rosetta dotarła do jądra komety Czuriumow-Gierasimienko. Zamieszczone obok zdjęcie, pochodzące ze strony ESA, wykonane zostało 3 sierpnia 2014 r. z odległości ok. 285 km przez kamerę OSIRIS. Rozdzielczość na tym obrazie wynosi około 5 m. 6 sierpnia 2014 r. sonda wykonała najpoważniejszy manewr, który pozwoli jej krążyć w odległości 50 - 100 km od komety, a instrumentom śledzić jej aktywność w miarę zbliżania się do Słońca. Aby było to możliwe, w okresie od 7 maja 2014 r. do dziś 6 sierpnia silniki Rosetty musiały wyhamować jej prędkość względem jądra komety z prawie 800 m/s do ok. 1 m/s. W dalszej kolejności przewidziane są manewry, które pozwolą na jeszcze większe zbliżenie sondy do jądra komety i — jak piszemy we wcześniejszej notatce — umieszczenie na jej powierzchni lądownika Philae.

Zdjęcie dzięki ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/ UPD/ LAM/ IAA/ SSO/ INTA/ UPM/ DASP/ IDA (w większej rozdzielczości po kliknięciu na nie).

Więcej zdjęć z Rosetty można znaleźć pod adresem: http://rosetta.esa.int.